OLDUM RENGA RENGARENK

Gözüm kara, kalmadı yara, oldum rengarengarenk… Melodi size neyi hatırlatıyor?  Sertab Erener’in klipte giydiği o rengarenk etek gözümün önüne geldi de…

İşte o renkler ve çok daha fazlasını Holi Festivalinde görmeniz çok çok olası… Holi Festivali de nedir dediğinizi duyar gibiyim… Baharın gelişi Hintlilerce “Holi Festivali” ile kutlanıyor… Havaların ısınması, çiçeklerin açması, bitki örtüsünün yeniden canlanması elbette baharın müjdecisi…  Bizde kutlanan Nevruz Bayramının başka bir çeşidi aslında… Nevruz, Orta Asya’dan Balkan uluslarına kadar çok geniş bölgede yerel renk ve inançlarla kutlanıyor. Her ulusun kültür değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği bu gün, kültürümüzde de, her yıl 21 Mart’ta çeşitli etkinliklerle kutlandığı bilinmekte. Nevruz ile ilgili yeni öğrendiğim şu bilgiyi de sizinle paylaşmadan duramayacağım… Yazılı kaynaklara göre Nevruz ilk olarak 4 bin 500 yıl önce Mezopotamya’da Sümerler tarafından kullanılmış ve ardından Hititlerce de benimsenmiş.  

Hintlilerin nevruzu Holi Festivali'ne dönücek olursak, Mart ayında dolunaydan hemen sonra kutlanıyor. Baharın gelişinin yanısıra dinsel yanı da olan festivalde Hint mitolojisindeki olaylarda yeniden anılıyor. Festival adına yaraşır bir şekilde gerçekleşiyor. Hint halkı rengarenk toprak boyaları, önce yüzlerine sürüyor, sonra birbirlerinin vücutlarına atıyorlar. Etrafa saçılan boyalar, baharın gelişiyle başlayan çok renkliliği ve yeniden doğuşu simgeliyor. 

Hint mitolojisine göre kötülüklerin kralı Hiranyakaşipu, Hindu tanrısı Brahma tarafından ölümsüzlükle ödüllendirilir. Zamanla küstahlaşan Hiranyakaşipu, herkesin yalnızca ona itaat etmesini ister. Oğlu Prablah, babasına karşı çıkarak itaat etmeyi reddeder. Hiranyakaşipu birçok defa oğlunu öldürmeye çalışsa da, kız kardeşi Holika, Prablah’ı korumak için kendini ateşe atar. İyinin kötüye karşı zaferini simgeleyen Holika’dan esinlenerek “Holi” adı verilen bu festival, her yıl baharın gelişinde dolunay zamanı kutlanır.

Birinci gün Holika’nın kül haline geldiği sahne, efsaneyi yaşatmak için gerçekleştirilir, ateş yakılır.  

İkinci ve son gün, renklerin günüdür. Sokaklar ve marketler günler öncesinden rengarenk boyalarla dolmaya başlar... 

Kırmızı, sarı, mor, yeşil, mavinin her tonunu sokaklarda görebilirsiniz. 

Bu, insanlara enerji verirken, bir yandanda festivale günler öncesinden hazırlanmış olunur.  Holi’de herkesin amacı eğlenmek ve gelen baharı karşılamaktır. Şarkılar söylenir, dans edilir, insanlar birbirlerine boya fırlatır ve bahar tüm renklerini sokaklara ve insanlara taşımış olur. 

Her renk kendine göre bir anlam içerir… Kırmızı masumiyeti, yeşil canlılık ve enerjiyi, mavi sakinlik ve ağırbaşlılığı, sarı ise dindarlığı temsil eder. İlk gün ateş yakarak kötü ruhlardan arınan ve iyiliği kutlayan halk, ikinci gün baharı tüm renkleriyle karşılar. Holi Festivali Hindistan’ın yanısıra Pakistan ve Nepal’de de kutlanıyor. Festival bu sene 27 Mart’ta kutlanacak.